14 lut Jak zbudowany jest ząb?
Na pierwszy rzut oka budowa zęba może nie wydawać się skomplikowana, jednak wystarczy nieco zagłębić się w temat, by okazało się, że jest ona jednak dość złożona. Z jakich części i tkanek składa się każdy ząb? Zaraz odpowiemy na to pytanie.
Z jakich części zbudowany jest ząb?
Zaczniemy od budowy anatomicznej zęba, ponieważ to nieco mniej skomplikowane zagadnienie. Ząb bowiem składa się głównie z dwóch części, korony i korzenia, oraz jeszcze szyjki zębowej, która stanowi między nimi połączenie.
Korona to widoczna część zęba, a zatem ta, która znajduje się powyżej linii dziąsła. Poniżej tej linii natomiast, w kości, znajduje się korzeń. Zęby z reguły mają od jednego do dwóch korzeni, jednak odstępstwa od tej zasady nie należą wcale do rzadkości. A zarówno liczba jak i długość korzeni nie są bez znaczenia. Korzenie odpowiadają za umocowanie zęba w zębodole, dlatego im jest ich więcej i im są one dłuższe, tym większa jest jego stabilność.
Z jakich tkanek zbudowany jest ząb?
A teraz pora przejść do szerszego zagadnienia, jakim jest budowa histologiczna zęba, czyli – ujmując to prościej – to, z jakich tkanek się on składa. Są to cztery główne tkanki: szkliwo, zębina, miazga oraz cement.
Na początek powinniśmy powiedzieć o szkliwie, ponieważ jest to najbardziej zewnętrzna tkanka. Ta warstwa powierzchniowa zęba, zbudowana z krystalicznego fosforanu wapnia (znanego też pod nazwą hydroksyapatytu), ma grubość zaledwie 1-2 mm. Mimo to może skutecznie chronić pozostałe tkanki zęba przed czynnikami zewnętrznymi, ponieważ jest najtwardszą tkanką w organizmie, twardszą nawet niż kości.
Pod warstwą szkliwa znajduje się następna z tkanek zęba, mianowicie zębina. To porowata, zmineralizowana tkanka łączna o żółtawym zabarwieniu. Jej funkcją również jest ochrona zęba, choć tkanka ta nie jest tak twarda jak szkliwo i jest bardziej podatna na uszkodzenia. Zębina nie jest tkanką jednorodną, wyróżniamy aż trzy jej rodzaje. Pierwszym jest zębina pierwotna, wytwarzana w trakcie rozwoju zęba (proces ten ustaje, kiedy zostanie ostatecznie wykształcony wierzchołek korzenia). Innym rodzajem jest zębina wtórna, która wytwarza się z wiekiem już po utworzeniu korzenia. Trzeci i ostatni typ to zębina trzeciorzędowa, powstająca w reakcji na takie czynniki jak ubytki i zużycie zębów.
Następną tkanką jest miazga umiejscowiona w centralnej części zęba. To jedyna żywa tkanka zęba. Pełni funkcje odżywcze – dostarcza zębowi potrzebne do prawidłowego funkcjonowania substancje i tlen. Jest ona także odpowiedzialna za odczuwanie bodźców i produkcję dodatkowych warstw zębiny w reakcji na określone czynniki.
Ostatnia z głównych tkanek zęba to cement. Jest on pokrywającą kość żółtą substancją przypominającą korzeń. To tkanka złożona z materiału organicznego (przede wszystkim kolagenu), a także nieorganicznego (hydroksyapatytu) i wody. Zadaniem tej tkanki jest stabilne umocowanie zęba w zębodole – to dzięki niej więzadła przyzębia są przyczepione do zęba.
Co możesz teraz zrobić?
Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej o tkankach zęba, zagrażających im niebezpieczeństwach i sposobach, by się przed nimi uchronić, zapraszamy do naszego gabinetu. Na wizytę u nas możesz się umówić, dzwoniąc pod numer +48 602 232 400 lub wypełniając formularz.
